چرم مصنوعی چیست و چگونه تولید می شود؟

چرم مصنوعی چیست؟

در دنیای امروز، که مد و زیبایی حرف اول را می‌زند، چرم مصنوعی به عنوان جایگزینی خلاقانه و مقرون به صرفه برای چرم طبیعی، جایگاهی ویژه یافته است. این ماده ی شگفت انگیز، با ظاهری زیبا و تنوعی بی نظیر، پاسخگوی نیازهای طیف گسترده‌ای از سلیقه‌ها می‌باشد.

چرم مصنوعی، حاصلِ دستاوردهای نوینِ علم و فناوری است. دانشمندان با ترکیب مواد پلیمری و الیاف مصنوعی، موفق به خلقِ ماده ای شده اند که ظاهری شبیه به چرم طبیعی دارد، اما از مزایای منحصر به فردی نیز برخوردار است.

برخی از ویژگی های منحصر به فرد چرم مصنوعی عبارتند از :

• قابلیت شستشو: بسیاری از انواع چرم مصنوعی را می توان به راحتی شست و شو داد، که این امر، به حفظِ بهداشت و زیباییِ آن کمک می کند.
• مقاومت در برابر آب: برخی از انواع چرم مصنوعی، ضد آب هستند و در برابر رطوبت و بارندگی، از خود مقاومت نشان می دهند.
• قابلیت تنفس: برخلافِ تصورِ رایج، برخی از انواع چرم مصنوعی، از قابلیتِ تنفسِ مناسب برخوردارند و به تهویه ی هوا کمک می کنند.
• ایمنی و سلامت: چرم مصنوعی، از موادِ غیر سمی و ایمن برای سلامتی انسان تولید می شود.

انواع چرم مصنوعی :

چرم مصنوعی دنیای متنوعی دارد و با توجه به مواد اولیه و نوع فرآیند تولید، به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شود. در ادامه به معرفی برخی از رایج‌ترین انواع چرم مصنوعی می‌پردازیم:

1. چرم PU (پلی اورتان):

این نوع چرم مصنوعی که به چرم PU نیز معروف است، از محبوب‌ترین انواع چرم مصنوعی است و به دلیل شباهت ظاهری و کیفیت بالا، به عنوان جایگزینی برای چرم طبیعی شناخته می‌شود.
چرم PU از دو لایه تشکیل شده است: لایه ی زیرین از جنس پلی استر یا نایلون و لایه ی رویی از پلی اورتان.
این نوع چرم در تنوع رنگی و طرحی بسیار بالایی تولید می‌شود و از نظر مقاومت، انعطاف پذیری و ضد آب بودن، در سطح قابل قبولی قرار دارد.

2. چرم PVC (پلی وینیل کلراید):

این نوع چرم مصنوعی از ارزان‌ترین انواع چرم مصنوعی است و به دلیل قیمت مناسب، در تولید محصولات ارزان قیمت کاربرد فراوانی دارد.
چرم PVC از ترکیب پلی وینیل کلراید و مواد افزودنی دیگر ساخته می‌شود.
این نوع چرم در برابر پارگی و سایش مقاومت بالایی دارد، اما از نظر انعطاف پذیری و تنوع رنگی، به پای چرم PU نمی‌رسد.

3. چرم نانو:

این نوع چرم مصنوعی از جدیدترین انواع چرم مصنوعی است که با استفاده از فناوری نانو تولید می‌شود.
چرم نانو از نظر مقاومت، ضد آب بودن و تنوع رنگی، در سطح بسیار بالایی قرار دارد.
قیمت این نوع چرم مصنوعی نسبت به سایر انواع چرم مصنوعی، بالاتر است.

4. چرم اشبالت مصنوعی:

این نوع چرم مصنوعی از نظر ظاهری، شباهت زیادی به چرم اشبالت طبیعی دارد.
چرم اشبالت مصنوعی از الیاف مصنوعی و مواد پلیمری ساخته می‌شود.
این نوع چرم در مقایسه با چرم اشبالت طبیعی، قیمت مناسب‌تر و مقاومت بالاتری دارد.

5. چرم فلوتر:

این نوع چرم مصنوعی از نوعی چرم مصنوعی با روکش PU است که دارای سطحی صاف و براق می‌باشد.
چرم فلوتر در برابر خط و خش و پارگی مقاومت بالایی دارد و به دلیل سهولت در تمیز کردن، برای تولید کیف و کفش مناسب است.

6. چرم گاوی مصنوعی:

این نوع چرم مصنوعی از نظر ظاهری شباهت زیادی به چرم گاوی طبیعی دارد و در تولید مبلمان و لوازم جانبی کاربرد فراوانی دارد.
چرم گاوی مصنوعی از الیاف مصنوعی و مواد پلیمری با ضخامت بالا ساخته می‌شود.

چرم مصنوعی چگونه تولید می شود؟

به طور کلی دو روش برای تولید چرم مصنوعی وجود دارد که به نام های تر و خشک شناخته میشوند، که شرح هر کدام به زیر است:

الف) تولید چرم مصنوعی به روش تر :

در این روش، ابتدا مواد اولیه مانند پلی وینیل کلراید (PVC) یا پلی اورتان (PU) با مواد افزودنی و رنگدانه ها مخلوط می شوند تا یک خمیر یا مایع تشکیل شود.
سپس این خمیر یا مایع روی یک لایه پارچه یا کاغذ به عنوان آستر پخش می شود.
ضخامت و نوع آستر به نوع چرم مصنوعی مورد نظر بستگی دارد.
پس از پخش خمیر یا مایع، آن را به داخل کوره منتقل می کنند تا خشک شود.
در مرحله بعد، سطح چرم مصنوعی با مواد مختلفی مانند لاک یا رزین پوشانده می شود تا ظاهر و خواص مورد نظر را به دست آورد و در نهایت توسط دستگاه جمه کن، رول میگردد.

ب) تولید چرم مصنوعی به روش خشک:

در این روش، ابتدا مواد اولیه مانند PVC یا PU به صورت پودر یا گرانول در می آیند.
سپس این مواد با مواد افزودنی و رنگدانه ها مخلوط می شوند.
مخلوط حاصل به وسیله دستگاه های مخصوص تحت فشار و حرارت قرار می گیرد تا به ورقه های چرم مصنوعی تبدیل شود.
ضخامت و نوع ورقه های چرم مصنوعی به نوع مواد اولیه و دستگاه های مورد استفاده بستگی دارد.

عوامل تنوع در چرم مصنوعی

چرم مصنوعی چه از نوع ( پی وی سی) و چه از نوع (پلی اورتان) دارای تنوع بسیار بوده. عواملی که باعث ایجاد این تنوع در چرم مصنوعی میگردنند عبارتند از:

1)طرح چرم:

طرح چرم در واقع به طرح کاغذ رلیز که در خط تولید مورد استفاده قرار میگیرد بستگی داردو با تغییر کاغذ در خط تولید میتوان چرمی با طرح جدید تولید نماییم.

2)رنگ چرم:

رنگ چرم از جمله بزرگترین فاکتورهای تنوع بوده که در همان برخورد اولیه به چشم دیده میشود.

3)ضخامت چرم:

تنوع ضخامت چرم مصنوعی می تواند از 0.5 میلیمتر تا 5 میلیمتر متغیر باشد و این خود طیف وسیعی از تنوع را بوجود خواهد آورد.

4)نوع پارچه:

نوع پارچه که در پشت چرم مصنوعی لمینت (چسبیده) میشود نیز دارای تنوع بسیار زیادی است که با توجه به درخواست خریدار و یا نوع کاربرد آن میتواند تریکو در رنگها و وزن های مختلفه، پارچه پشمی، نانوون، باندی، پلس استر و … انتخاب شود.

5)کیفیت:

این فاکتور نیز میتواند از جمله مهمترین عوامل ایجاد تنوع محسوب شود چرا که عواملی مثل خشکی و نرمی چرم و همچنین عوامل کاربردی آن مانند استفاده از این محصول در ساخت کیف، مبل، لباس، کفش و … که توسط خریدارن درخواست می شود را دربرگیرد.

چرم مصنوعی چند لایه دارد؟

چرم مصنوعی دارای 4 لایه می باشد.

لایه اول: که در واقع لایه روی چرم مصنوعی است به اسکین یا پوست معروف است . این لایه ضمن اینکه تعیین کننده رنگ چرم مصنوعی است دارای طرح و نقش نیز میباشد . این طرح و نقش، توسط کاغذ رلیز یا دستگاه امباس بر روی اسکین ایجاد میشود این لایه ضمن داشتن دو خصوصیت فوق از استحکام بالایی نیز برخوردار است و چرم را در برابر فشارهای کششی و پارگی مقاوم میدارد و هرچه این لایه قوی تر و ضخیم تر باشد چرم مقاوم تر خواهد بود.

لایه دوم: این لایه دارای خلل و فرج بوده و در واقع همان لایه فوم میباشد. این لایه تامین کننده ضخامت در چرم مصنوعی است و هیچگونه استقامتی در برابر پارگی ندارد. خلل و فرج ایجاد شده در لایه فوم به دلیل تجزیه حرارتی نوع ماده فوم زا به نام آزودی کربن آمید است این ماده در اثر حرارت تجزیه شده و گاز ازت آزاد مینماید. و همین گاز به هنگام خروج باعث ایجاد حفراتی در لایه فوم میگردد اذا مواد فوم متورم شده باعث ایجاد ضخامت در چرم میشود.

لایه سوم: در این لایه ک دارای چسب میباشد، جهت چسباندن پارچه به پشت چرم روی لایه فوم پخش میشود. این لایه پس از پرس شدن پارچه یر روی آن بر اثر حرارت موجود در کوره پخته میشود و باعث مستحکم شدن پارچه در پشت چرم مصنوعی میگردد.

با این توضیحات متوجه شدید که برای تولید چرم مصنوعی حداقل سه ماده نیاز است .

1- اسکین برای لایه اول که در برگیرنده رنگ و طرح چرم بوده و استحکام لازم را به چرم میبخشد.

2- فوم برای لایه دوم به خاطر ایجاد ضخامت

3- چسب بخ خاطر چسباندن پارچه

فرمولاسیون این سه ماده در مورد هر چرم میتواند متغیر باشد.

مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه چرم مصنوعی همانطوریکه در سرفصل ذکر شد شامل:

پی وی سی (به صورت پودر)، دوپ (بصورت مایع)، استابلیزر( بصورت پودر و مایع) و سایر افزودنی های دیگر میباشد که این مواد طبق فرمول ارائه شده شده توسط اتاق میکس و پرسنل آن درون ظروف مخصوصی به نام پاتیل یا باریل که در حدود 400 تا 500 کیلو ظرفیت دارند ریخته میشود، این مواد توسط میکسر کانلا مخلوط شده در نتیجه این عمل خمیری به نام پلاستی سل به دست می آید. در داخل این خمیر ممکن است هنوز مواد پودری وجود داشته باشد لذا این مواد را از بین سه غلطک دستگاه آسیاب یا تری رول میل عبور میدهند تا کلیه ذرات جامد به صورت خمیر در آید.

پس از انجام عملیات آسیاب کردن مجددا مواد را توسط میکسر مخلوط میکنند تا یک خمیر کاملا همگن و یکنواخت به دست آید. پس از آماده سازی، مواد تهیه شده که هر سه به شکل خمیر هستند جهت انجام آزمایشات نهایی مجددا به آزمایشگاه برده میشود و در آنجا یک نمونه آزمایشی از چرم مصنوعی تهیه می شود اگر نمونه تهیه شده طبق سفارش باشد مواد آماده شده در اتاق میکس به سالن تولید هدایت میشود.

کاربردهای مهم چرم مصنوعی

از جمله کاربردهای مهم چرم مصنوعی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

1-تهیه انواع کیف و کفش

2-تهیه و ساخت انواع کاپشن و لباس و بارانی

3-روکش مبل و صندلی

4- استفاده در صنایع خودروسازی و موتور سیکلت سازی

5-تهیه سایبان فروشگاه ها و اماکن تفریحی

6-تهیه کلیه مصنوعات چرمی مانند: کمربند، کیف پول، بند ساعت، کاور موبایل،  عینک و….

7-تهیه پارچه های ضد آب (واترپروف) و قابل استفاده در چتر ، کیف مدارس

8-تهیه کاغذ دیواری، گالینگور(جلد کتاب و سالنامه) و انواع دفتر

و هزاران کاربرد دیگر که هر کدام در زندگی روزمره ما استفاده های فراوانی دارد.